Ik hou van de tijd waarin de seizoenen veranderen. Het heeft iets magisch en creatiefs. Het brengt transformatie en vloeibaarheid, en het is een geweldige tijd voor een nieuw begin. Vroeger leefden onze voorouders afgestemd op de seizoenen, zowel in hun activiteitsniveau als in hun eetgewoonten.

De oude Chinezen geloofden al dat de seizoenen een significante cyclische impact hebben op de menselijke gezondheid en het welzijn en dat we er altijd in harmonie mee moeten leven.

September, met een herfst-equinox, markeert het begin van de herfst op het noordelijk halfrond. Voor velen betekent het het einde van de zomervakantie en betekent het weer naar school en werk gaan. Idealiter gebruikten we de zomer om buiten te zijn, te genieten van de zon en onze batterijen op te laden met nieuwe energie. We gaan een seizoen in waarin we worden gevraagd om het rustiger aan te doen, de vruchten van ons werk te plukken, de projecten waar we aan werkten af te sluiten en terug te blikken op de afgelopen maanden.

De herfst nodigt uit om naar binnen te gaan, onze energie op te slaan en ons voor te bereiden op de stilte en winterslaap. We kunnen leren door de natuur te observeren, hoe alles samentrekt en naar binnen en naar beneden beweegt. Bomen verliezen hun fruit en bladeren, het gras wordt droger en lichter, de kleuren verliezen hun intensiteit en zelfs de lucht wordt witter en bleker.

Volgens de Vijf Elementen Theorie in de Traditionele Chinese Geneeskunde gaan we het seizoen van het Metaal Element binnen. Metaal staat voor stevigheid maar ook voor vormbaarheid. Het is gekoppeld aan droogte, de kleur wit en het geluid van huilen. Volgens TCG wordt elk van de vijf elementen geassocieerd met bepaalde emoties. Het Metaal element komt overeen met verdriet, rouw, bedroefdheid, vasthouden aan pijn uit het verleden en moeilijkheden bij het loslaten. 

Vanuit het perspectief van de lichaamsorganen wordt het geassocieerd met de longen en de dikke darm. De longen en de dikke darm zijn verantwoordelijk voor onze immuniteit en werken in perfecte symbiose. De longen nemen heldere energie (Qi) uit de lucht op en circuleren deze door het lichaam naar alle organen, en geven dan koolstofdioxide en andere afvalgassen af tijdens het uitademen. De dikke darm scheidt de vloeistof van het verwerkte voedselafval en brengt die vloeistof terug in het lichaam terwijl het afval en onzuiverheden uit ons systeem wordt verwijderd. Ze beschermen ons allebei tegen virussen, toxines, bacteriën en externe factoren die schadelijk voor ons zijn.

Het metaal element is ook verbonden met onze huid vanuit een weefselperspectief en met de neus vanuit een zintuiglijk perspectief. De huid, die vaak een derde long wordt genoemd, speelt een belangrijke rol bij het beschermen tegen externe factoren en het bewaken van onze grenzen. Het is ook ons grootste ontgiftingsorgaan en het eerste contactpunt met de buitenwereld. De neus speelt niet alleen een belangrijke rol bij het zuiveren en opwarmen van de lucht die onze longen binnenkomt, maar zorgt ook voor de reukzin die ons kan beschermen tegen het eten van voedsel dat bedorven of ranzig is.

Het begin van de herfst is een perfect moment om een zachte reset en detox te doen, niet alleen voor je spijsvertering, maar ook voor je hele lichaam en geest.

Neem een lang weekend (3-5 dagen) en zorg dat je niets gepland hebt. Kijk geen tv, lees geen nieuws en ga gewoon offline. Sta jezelf toe om te vertragen en je te concentreren op het verzorgen en voeden van jezelf.

Mijn advies is om je detox- en resetprogramma rond vijf pijlers te bouwen, die een integrale en holistische benadering van jou als geheel zullen bieden. 

Vandaag beginnen we met de eerste pijler: voedsel voor een zachte detox.

We gaan het koudere seizoen in en de manier van ontgiften van ons lichaam door middel van voedsel zou daarbij moeten aansluiten. Het is tijd om koude smoothies, salades en veel rauwkost van de zomer achter te laten. Vermijd droog voedsel, zoals crackers, chips of koekjes. We zouden gekookt, voedzaam, verwarmend, eenvoudig en zelfgemaakt voedsel moeten eten dat ons spijsverteringsvuur levendig houdt.

Je kunt de dag beginnen met een overnight oatmeal, teff of quinoa-pap. Voeg wat verwarmende kruiden toe, zoals kaneel, kardemom en/of kruidnagel. Voor een lichte maar bevredigende lunch, zijn soepen een geweldige manier om een verscheidenheid aan groenten in één eenvoudig gerecht te krijgen. Gebruik wortelgroenten, zoals knolselderij, wortelen, rode biet en peterseliewortels, om voedzame romige soepen te bereiden. Je diner moet licht verteerbaar en voedzaam zijn. Eet peulvruchten en granen, samen met verwarmende kruiden zoals kurkuma, zwarte peper, gember en cayennepeper. Maak stoofschotels van groenten en peulvruchten met seizoensgroenten, zoals pompoenen en aardappelen. Voeg wat shiitake, porcini, cremini of portabella-paddenstoelen toe voor extra eiwitten.

Enkele van de voedingsmiddelen zijn vooral helend voor de longen en de dikke darm, en je kunt ze in je maaltijden opnemen om de helende voordelen te versterken. Dit zijn witte scherpe voedingsmiddelen, zoals knoflook, witte ui, raap, gember, mierikswortel, daikon-radijs, witte kool en witte peper. Gebruik ze met mate omdat ze een sterk effect kunnen hebben. Ze kunnen perfect verwerkt worden in de stoofschotels, soepen en gerechten zoals dahl, kitchari of curry’s.

Je kunt er ook voor kiezen om een eenvoudige Ayurvedische detox te volgen. Dan begin je je dag met congee (recept hier), wat langzaam gekookte rijst is met een pap-consistentie. De rest van de dag eet je een paar porties kitchari (recept hier), dat een mung- en basmatirijst-gerecht is. Dit zal zeker helpen om je spijsvertering te resetten door je spijsverteringsorganen rust te geven, maar tegelijkertijd te voorzien van voeding en voldoende vezels.

Welke recepten je ook kiest, bereid je gerechten altijd met intentie en aandacht en doordrenkt ze met liefde.

Zorg ervoor dat je in een rustige omgeving eet, geniet van je eten en kauw goed op elke portie.

Drink niet tijdens je maaltijd, omdat dit je spijsverteringsvuur verzwakt.

Ga na een maaltijd even zitten en rust uit. Neem vervolgens 15 – 20 minuten de tijd voor een stevige wandeling, die je spijsverteringsorganen ondersteunt bij het doen van hun werk.

Heb je behoefte aan stapsgewijze begeleiding en coaching of wil je tijd vrijmaken voor een detox programma op maat, bekijk dan het aanbod op mijn website hier.

In mijn volgende posts kan je over de 4 andere pijlers lezen en je lichaam en geest verder op het herfst seizoen afstemmen.

Ik wens je een vredig, zalig en liefdevol herfstseizoen!